Câu chuyện về Đế chế IKEA

Sự ra đời

IKEA là công ty chuyên kinh doanh đồ gỗ gia dụng, được Ingvar Kamprad thành lập từ năm 1943. Tên gọi IKEA của tập đoàn được Kamprad đặt từ những chữ cái đầu tiên của tên ông và chữ cái của tên làng Elmtaryd Agunnaryd, nơi ông sinh ra. Trải qua gần 70 năm hình thành và phát triển, IKEA ngày nay là tập đoàn khổng lồ với 174 trung tâm thương mại đồ gỗ đặt tại 31 nước khác nhau trên 4 châu lục. Hiện IKEA đang có tới 90.000 nhân viên đang làm cho mình.Ngoài Thụy Điển và khu vực Bắc Âu, nơi bắt nguồn của IKEA, thị trường đồ gỗ của tập đoàn này tập trung trước hết vào các nước Mỹ, Anh, Đức, Hà Lan. Vào đầu những năm 90, IKEA bành trướng lãnh thổ của mình sang các nước châu Âu khác như Italia, Tây Ban Nha, Hungary, Ba Lan, Séc… Gần đây nhất IKEA còn khai trương 2 trung tâm thương mại chuyên đồ gỗ gia dụng tại Nga và Trung Quốc.

“Đế chế” của đồ gỗ nội thất

Năm 1947, lần đầu tiên Kamprad đưa đồ gỗ là nhóm sản phẩm chính của hệ thống cửa hàng của IKEA. Việc khai thác nguồn hàng từ các nhà sản xuất địa phương cho phép ông giữ được mức giá bán thấp so với các đối thủ cạnh tranh trong lĩnh vực này. Đồ gỗ nội thất dần dần trở nên “hút khách”, và vào năm 1951, Kamprad quyết định không theo đuổi những mặt hàng khác mà chỉ dồn hết sự tập trung vào đồ gỗ.
Năm 1953, IKEA mở phòng trưng bày đồ gỗ đầu tiên dưới áp lực rất lớn của các đối thủ cạnh tranh. Lúc này, công ty đang ở trong cuộc chiến về giá với đối thủ chính, vì thế, phòng trưng bày này giúp cho người tiêu dùng tiếp xúc gần hơn với sản phẩm đồ gỗ của công ty, bởi họ nhìn thấy được, chạm vào được, cảm thấy và tin tưởng được vào chất lượng trước khi quyết định mua hàng.
IKEA giờ đây đã trở nên nổi tiếng khắp thế giới nhờ vào yếu tố luôn đổi mới và phong cách đặc trưng trong thiết kế kiểu dáng. Hầu hết sản phẩm đồ gỗ nội thất của IKEA đều có thể xếp gọn lại được, nhờ đó tiết kiệm được chi phí vận tải, hạn chế tối đa sự hư hỏng trong quá trình di chuyển, tăng dung lượng hàng trên cùng diện tích kho bãi, đồng thời giúp khách hàng dễ dàng hơn trong vận chuyển, nếu họ không muốn sử dụng dịch vụ này của công ty.

Thành công vì “kinh doanh phong cách”

Mặc dù mạng lưới bán lẻ chỉ chiếm 5 – 10% thị trường đồ gia dụng tại mỗi nước mà IKEA hoạt động, nhưng giám đốc điều hành Anders Dahlvig cho biết, điều quan trọng hơn hết là thương hiệu IKEA lớn hơn nhiều so với cái tên mà nó đang mang. Nguyên nhân nằm ở chỗ IKEA không chỉ chuyên mua bán đồ gia dụng, mà quan trọng hơn, IKEA “bán” phong cách sống. Chính vũ khí bí mật này khiến cho các khách hàng trên thế giới tin tưởng hoàn toàn vào óc thẩm mỹ cũng như giá trị thương hiệu của IKEA sẽ giúp họ thể hiện cá tính của mình.
Với mạng lưới 1.300 nhà cung cấp tại 53 nước trên thế giới, IKEA đã , đang và vẫn không ngừng tìm kiếm các đối tác thích hợp cho từng sản phẩm của mình. Chẳng hạn, hãng đã ký hợp đồng với các nhà sản xuất ván trượt để sản xuất loại ghế bành Poang và với các nhà sản xuất xe đẩy trong các siêu thị để cho ra sản phẩm ghế sofa rất bền, được người tiêu dùng ưa chuộng.
IKEA còn đẩy mạnh lĩnh vực cung cấp nhà lắp ghép, đủ tiện nghi nhưng giá rẻ cho người tiêu dùng. Các bộ phận của căn nhà hay căn hộ được làm sẵn và chở đến nơi lắp ráp bằng xe tải chuyên dụng, giúp hạ giá thành sản phẩm. Tuy nhiên, hãng đang vấp phải sự cạnh tranh mạnh mẽ của các đối thủ. Tại Mỹ, tập đoàn Target Corp đã chiêu mộ nhà thiết kế hàng đầu Thomas O’ Brien để phát triển các đồ gia dụng giá rẻ. Kmart cũng hợp tác với Martha Stewart về đóng đồ gia dụng cho họ. Thương hiệu Fly có mô hình giống như IKEA cũng đã trở nên nổi tiếng ở Pháp. Tại Nhật, Nitori Co. đã thống trị đồ gỗ giá rẻ. Dù vậy, IKEA vẫn là thương hiệu được nhiều người tin dùng nhất.

Huyền thoại Ingvar Kamprad

Sinh năm 1926, nhiều năm liền được Forbes xếp trong top 10 người giàu nhất thế giới, câu chuyện về Ingvar Kamprad, ông vua của “đế chế” IKEA được ví như một huyền thoại về ý chí vươn lên từ sự nghèo khó và triết lý kinh doanh khôn ngoan.
“Hoàng đế” Kamprad đã thổi vào “đế chế” IKEA một sức sống mãnh liệt dựa trên cơ sở 4 giá trị đạo đức là sống giản dị, trung thực, tốt bụng và làm việc cật lực.
Tuy bị người đời chế nhạo là một “lão hà tiện” nhưng ông chủ IKEA lại sẵn sàng bỏ ra hàng triệu USD làm công việc từ thiện, giúp đỡ dân chúng địa phương và là một trong những nhà tài trợ lớn cho UNICEF. Ông đã từng tuyên bố: “Chỉ có những người đang ngủ mới không mắc sai lầm” và lầm lỗi là một chuyện bình thường.
Gần 70 năm qua, IKEA đã chinh phục châu Âu, Bắc Mỹ, Úc. Giờ đây, nó đã có mặt ở Nga và Trung Quốc. Năm ngoái, theo nhật báo The Age (Úc), có khoảng 310 triệu người tham quan các cửa hàng IKEA trên thế giới. Ngoài ra, có 10%  người dân châu Âu đang ngủ trên những chiếc giường mang nhãn hiệu IKEA.
Triết lý kinh doanh của IKEA được xác định bằng một nguyên tắc vàng: bất cứ vấn đề gì cũng phải được nhìn nhận như một khả năng mới. Chính các vấn đề mang lại cho chúng ta những cơ hội bất ngờ.
Nói về cuộc đời kinh doanh, Kamprad chia sẻ: “Kinh doanh là công việc rất dễ chịu. Nhưng tôi còn thấy sung sướng hơn khi trong đầu xuất hiện những ý tưởng mới và sau đó thuyết phục được người khác rằng, chúng có thể thực hiện được. Điều này giúp tôi luôn tìm những khả năng mới và nghĩ xem cái gì có thể đem lại lợi nhuận”.
Một trong những bí quyết thành công của IKEA là lấy giá cả làm tiêu chí và lập ra quy trình sản xuất hiệu quả nhất. Sau đó, khâu thiết kế sản phẩm mới và quy trình sản xuất của IKEA phải tìm cách thỏa mãn tiêu chí giá thấp này. Nói một cách khác, tại IKEA, giá cả quyết định sản phẩm chứ không phải ngược lại. Việc lập ra những quầy hàng tự phục vụ và việc lắp ráp dễ dàng các loại đồ gỗ của IKEA không chỉ nhằm giảm chi phí mà còn mang lại cho khách hàng tính tự lập.
Theo ông, “tình cảm” là điều quan trọng nhất nởi lẽ “nếu bạn không chiếm được cảm tình của người khác thì bạn không thể bán được cái gì cả”.
Tuy nhiên, vị “hoàng đế không ngai” của IKEA vẫn chưa bao giờ cảm thấy thỏa mãn. “Có điều gì đó nhắc nhở tôi rằng, những điều tôi đã làm trong ngày hôm nay có thể làm được tốt hơn vào ngày mai”, ông nói. Và có lẽ đó cũng là lý do mà “đế chế” IKEA có thể phồn thịnh và đứng vững suốt mấy chục năm qua.